Berichten geschreven door Anita Vellema

Sinds 2016 is er in Achtkarspelen door het Wetterskip ten onrechte zuiveringsheffing geheven van inwoners met een IBA. Nadat het Wetterskip het onderhoud aan de IBA’s beëindigde bleef het wel heffingen innen. 8 jaar lang hebben sommige inwoners te veel betaald. Het Wetterskip betaalt echter maar voor 5 jaar terug en beroept zich op beleidsregels ambtshalve vermindering die een maximale termijn van 5 jaar toestaan. Er schijnen wel mogelijkheden te zijn om hiervan af te wijken omdat gemeenten en waterschappen autonoom zijn in hun eigen belastinggebied. Toch blijkt dit in de praktijk niet te gebeuren en wordt er verwezen naar de gemeenschappelijke regeling het Noordelijk Belastingkantoor die de aanslagen voor het Wetterskip int. Naast deze onterechte inning bij inwoners is er ook verzuimd verontreinigingsheffing aan de gemeente op te leggen. Deze is voor 3 jaar met terugwerkende kracht geïnd. De ChristenUnie heeft hierover de volgende vragen: 

Het gemeentefonds is de grootste inkomstenbron van de gemeente. Door de herverdeling van dit geld die gepaard gaat met een bezuinigng vn 3 miljard staat de gemeentelijke begroting in Achtkarspelen onder druk. Verwacht wordt dat per 2026 een groot tekort in de begroting zal ontstaan. Met de vele taken die de afgelopen jaren vanuit het Rijk naar gemeenten zijn verschoven een hele zorgelijke zaak. Het is van groot belang dat we gezamenlijk ons geluid hierover laten horen in Den Haag. De ChristenUniefractie in de Tweede Kamer doet goed werk en is zich goed bewust van de problematiek, ook op onze provinciale fracties kunnen we rekenen. Maar ook vanuit de gemeenten zelf moeten we er alles aan doen om de huidige plannen aan te passen.

Door het raadsbesluit om de samenwerking met T-diel te stoppen moet een nieuwe gemeentelijk organisatie ingericht worden. Voordat daar mee wordt begonnen is het goed om daar als raad richting aan te geven. Dat doen we als raad door te vraag te beantwoorden: welk gemeente willen we zijn? De koersbepaling zoals we die in februari is bepsproken probeert antwoord op die vraag te geven. 

Toen ik in 2018 mijn eerste voorzichtige stapjes in de politiek zette mocht ik als steunfractielid een stukje voor de spreekbuis schrijven. Dat ging toen al over vertrouwen in de politiek en hoe deze mij vormde in mijn motivatie om de politiek in te gaan. Daar wil ik graag een klein stukje uit citeren:

Met `ik had geen gelijk` verdien je meer respect dan met ` ik zei het toch?` Een wijze les voor mij als nieuwkomer in de politiek. De praktijkvoorbeelden werden mij op een presenteerblaadje aangeboden door de gemeenteraad tijdens de ophef over precariobelasting.Als gemeenteraadslid vertegenwoordig je de inwoners van Achtkarspelen. Je zit er dus niet voor jezelf. Fracties maken keuzes met de beste bedoelingen voor de burger. Zoals de precariobelasting. Achteraf blijkt dat deze keus dusdanig financiële gevolgen heeft voor de burger dat je daar niet meer achter kan staan. Dat was en is niet de intentie van de heffing. Een meerderheid die voor stemde in 2014 wil daarom nu de belasting terug draaien en zeggen daarmee “ ik had geen gelijk “  

Mei nocht en wille haw ik yn dizze nota Frysk taalbelied de plannen fan de gemeente lêzen om it Frysk noch mear te stimulearjen yn ús gemeente. It begjint fuort goed mei in prachtich gedicht fan ús wâldsjonger Marcel Smit. Allerearst derfoar grutte kompliminten.

Yn it algemien is der yn dize nota op alle mooglike terreinen neitocht op hokker wize de Fryske taal stimuleare wurde kin. Fan it konsultaasjeburo oant it bedriuwslibben en fan skoallen oant kultuer en media. Der komme ferskate ideeën nei foaren wer we as fraksje efter stean en bliid fan wurde. Goed ek om te sjen dat de ideeën fan de jongerenried opnaam binnen. Ek kinne we ús goed foarstelle dat de pear oerkes yn de wike dy beskikber wiene foar it taalbelied te min binne en der in oanfraach is foar útwreiding fan de beskikbare oeren

De jaarrekening van 2022 lijkt een herhaling van het jaar daarvoor. Ook toen mochten we een positief resultaat wegschrijven naar de algemene reserve. Nu spreken we met 4 miljoen meer van een positief resultaat van 6,2 miljoen. Met de onzekere financiële toekomst is dat geen overbodige luxe. Het lijkt dan ook een verstandige keuze van het college om het volledige resultaat in de reserve te storten. Toch denken wij als ChristenUnie net even anders en zien we liever dat er een deel wordt geïnvesteerd in de samenleving. Nu we weten dat er op veel gebieden een tekort aankomt en dat de zwakste inwoners als eerste raakt, is het zaak om onze inwoners weerbaar te maken. Voorkomen is beter dan genezen, versterk daarom juist nu de samenleving. Gezien de onzekere financiën vanaf 2026 is het niet verstandig dat te doen met structurele uitgaven, maar kunnen we nu wel incidentele maatregelen nemen om te kijken waar projecten met een preventief karakter aan de achterkant besparingen opleveren. Dat is niet alleen een financiële keus, maar juist bedoeld om persoonlijk leed bij inwoners te voorkomen. We verwachten daarin meer ambitie bij dit college en denken aan pilots voor schuldhulpverlening, budgetcoaching, energie ongelijkheid en onderwijsachterstanden. 

De ChristenUnie heeft de Fryske regiovisie Jeugdhulp met scherpe belangstelling gelezen. De jeugdhulp staat sinds de transitie in 2015 zwaar onder druk en inmiddels is de staatsecretaris alweer bezig de jeugdzorg te hervormen.

Er wordt ingezet op het voorkomen van jeugdzorg en dat vinden we belangrijk als ChristenUnie. Want problemen die te voorkomen zijn hoef je ook niet op te lossen en dat scheelt veel leed. 

Maar niet elke afwijking in ontwikkeling of gedrag is direct een probleem. We grijpen vaak te snel in op symptomen en kijken te weinig naar de onderliggende oorzaak. Dat blijkt ook uit het onderzoek "Betrek mij gewoon" 

Het rapport analyseert de hulpverleningsgeschiedenis van ruim 30 jongeren die in een jeugdzorginstelling terecht zijn gekomen.  Die hadden toen al gemiddeld 10 jeugdzorgtrajecten – van gezinstherapie tot een training ter beheersing van ADHD – achter de rug, waarvan het overgrote deel nauwelijks resultaat had. Wel waren de kinderen ondertussen gemiddeld 9 keer verhuisd en  4 keer van school gewisseld.

De bereikbaarheid en daarmee de leefbaarheid van het platteland staat duidelijk onder druk.  Vervoersarmoede; niet meer in staat zijn om je te verplaatsen ligt op de loer, met alle gevolgen van dien. 

Als ChristenUnie zijn we net als alle andere partijen van mening dat elk dorp bereikaar en ontsloten moet blijven en vinden we goed openbaar vervoer heel belangrijk.

Toch zien we de laatste jaren alleen maar een teloorgang in het openbaar vervoer. Lijnen worden verschraald of geschrapt. In Achtkarspelen hebben we door de verscharling van lijn 13 straks geen rechtstreekse verbinding meer tussen onze dorpen en Leeuwarden. Voor mensen die afhankelijk zijn van het openbaar vervoer wordt het dan een hele toer om buiten spitstijden fatsoenlijk naar het ziekehuis te komen of voor de jeugd om op school te komen. Hoe kan dat nu, terwijl we allemaal graag willen en de noodzaak zien van een goed openbaarvervoersnetwerk.