Berichten geschreven door Klaas Sietse van der Wal

In de raadsvergadering van 20 juni behandelden we als raad de welstandeisen met betrekking tot windmolens. Het doel was om deze eisen te verduidelijken en ook iets te verruimen. De verruiming zit in het feit dat windmolens iets langere wieken mogen hebben. De maximale hoogte van een windmolen in onze gemeente is en blijft hetzelfde, namelijk 15 meter. Alleen de wieken mogen dus iets langer. Een iets langere wiek betekent serieus meer energieopbrengst. In de onderzoeken is te lezen dat ook een molen met iets langere wieken prima in het landschap in te passen is. Het verschil is eigenlijk niet te zien. Als ChristenUnie zijn we dan ook positief over deze verruiming. De opwek van meer duurzame energie is meer dan welkom en als dit dan ook nog hand in had gaat met een financieel voordeel van de boer is het helemaal mooi. Deze sector heeft het al lastig genoeg.  

We spraken in de afgelopen raadsvergadering over de Veiligheidsregio Fryslân (VRF). Deze organisatie voert onder andere hulpverleningsdiensten (bijvoorbeeld de brandweer) voor de Friese gemeenten uit. We hebben ze onlangs in onze gemeente in actie gezien. Vorige week maandag hadden we hier in Buitenpost namelijk te maken met een grote hoosbui. Een enorme hoeveelheid regen en hagel in korte tijd. Ik denk dat het ongeveer een half uur duurde. Na dat half uur ben ik naar buiten gelopen en stond ik op de ladder om de met hagel verstopte afvoeren te legen. Toen ik op de ladder stond hoor de ik de sirenes van de brandweerauto’s al. Ik ga ervan uit dat het de mannen en vrouwen van de post Buitenpost geweest zijn maar misschien waren het ook al de posten Surhuisterveen of Drogeham. Ook vanuit de wijdere omgeving zijn mensen en materieel ingezet. Ook werd er opgeschaald naar een zogenaamde GRIP-situatie zodat de afstemming tussen de diverse hulpdiensten beter kon verlopen. Dat leverde het beeld in de straten van Buitenpost op dat inwoners, hulpverleners uit de eigen gemeente, en hulpverleners van buiten samen in actie kwamen. En daar zal ook zeker wel wat misgegaan zijn, en daar moet van geleerd worden, maar het concept is goed.  

Veel van onze inwoners zijn op één of andere wijze wel betrokken bij een sportvereniging. Naast dat sport leuk is om te doen en het gezond is heeft het ook een sociale functie in onze mienskip. Het is dan ook goed om te zien dat de meeste sportaccommodaties er keurig bij liggen. Maar ja, er is altijd onderhoud nodig en de eisen die aan de accommodaties gesteld worden nemen alleen maar toe. Dat kost geld.  In de raadsvergadering lag er een behoorlijk lijst op de tafel; een padelbaan in Buitenpost, het verbeteren van het hoofdveld van VV Drogeham, het kaatsveld in Buitenpost en lichtmasten bij voelbalvelden in Twijzelerheide en Kootstertille. Als dit lijstje op geld wordt gezet dan lijkt het een behoorlijke investering. Omdat de investeringen in meerdere jaren afgeschreven worden zien we dat de jaarlijkse kapitaallasten wel weer meevallen. Dan geven we als gemeente wel grotere bedragen uit voor zaken waarvan  we op voorhand niet helemaal duidelijk weten wat de uitkomst is. Daarbij komt dat de plannen conform het vastgestelde beleid voor gemeentelijk bijdragen aan sportaccommodaties zijn. Als ChristenUnie hebben we dan ook ingestemd met deze investeringen.

Voor ons ligt de begroting van 2025 van FUMO. De FUMO is de organisatie die voor ons en andere Friese overheden milieutaken uitvoert. Het gaat dan vooral om het verlenen van vergunningen en het uitvoeren van milieucontroles. Dat kost natuurlijk geld. Hoeveel dat gaat kost in 2025  en wat ze daarvoor doen gaan staat in deze begroting. Jarenlang liepen de kosten elk jaar op. En daar vonden we als gemeenteraad wel wat van. Elk jaar meer betalen en daarbij het gevoel hebben dat we er geen invloed op hadden. Voor 2025 zien we lagere kosten dan we eerder hadden gedacht. Op zich is dat positief maar het voelt ook wel als een sigaar uit eigen doos. Onze deelnemersbijdrage is zo vaak opgeplust dat we wanneer het een keer meevalt ook niet direct de vlag uit gaat.

Als het gaat om de nieuwbouw van de scholen in Twijzelerheide hebben we al een aardig traject achter de rug. Lang is er aan gedacht om meerdere voorzieningen en organisaties gezamenlijk onder te brengen in een multifunctioneel centrum. Begin vorig jaar bleek dat dat niet mogelijk was. In dit hele traject was één ding heel duidelijk; de scholen zijn dringend toe aan nieuwbouw. En het was duidelijk dat de kinderopvang hier ook in mee wilde. Dat plan is verder uitgewerkt en dat is toe aan een volgende stap; er moet geld voor worden vrijgemaakt. Meer geld dan gepland. Flink meer geld ook; 1 miljoen euro. Kijkend naar de reden is dit extra bedrag goed te verklaren en het komt ook niet als een verassing.  In zoverre zijn we dan ook positief over dit voorstel

Door het raadsbesluit om de samenwerking met T-diel te stoppen moet een nieuwe gemeentelijk organisatie ingericht worden. Voordat daar mee wordt begonnen is het goed om daar als raad richting aan te geven. Dat doen we als raad door te vraag te beantwoorden: welk gemeente willen we zijn? De koersbepaling zoals we die in februari is bepsproken probeert antwoord op die vraag te geven. 

Voor ons liggen de stukken van de Veiligheidsregio Fryslan. Het gaat om de beleidsbegroting 2025-2028, een eerste begrotingswijziging over 2024 en de aanpassing van de financiële verordening. Dit zijn belangrijke maar toch vooral wat technische stukken en de Veiligheidsregio kan misschien wel als ver weg worden ervaren maar het is ook goed om in even in herinnering te brengen dat onze eigen brandweerposten in Surhuisterveen, Drogeham en Buitenpost er ook onder vallen. Daar werken mannen en vrouwen uit onze eigen mienskip als vrijwilliger bij de brandweer. Als de pieper gaat dan laten ze hun dagelijkse werkzaamheden vallen of springen uit bed, gaan naar de kazerne, schieten in de brandweerkleren, wachten tot ze compleet zijn, rijden naar het incident en verlenen hulp. Op en top mienskip-zin. We spreken onze waardering uit richting deze vrijwilligers die toch altijd maar voor ons allemaal klaar staan.    

Samen met de fracties PvdA en GroenLinks hebben we een voorstel ingediend om de raad ertoe te bewegen om het besluit tot verzelfstandiging van de gemeente Achtkarspelen opnieuw te bekijken. 

Als ChristenUnie waren we geen voorstander van het terugdraaien van de samenwerking met Tytsjerksteradiel  en vervolgens als Achtkarspelen weer zelfstandig verder te gaan. In juni van dit jaar besliste de raad in meerderheid toch voor verzelfstandiging. Dat wij als ChristenUnie tegen waren had te maken met de financiële aspecten (verzelfstandiging is structureel miljoenen duurder), de verzwakte positie van een zelfstandig Achtkarspelen op de arbeidsmarkt en het gebrek aan uitvoeringkracht van een kleine organisatie. Het kan niet anders of dit gaat ten koste van de dienstverlening aan onze inwoners.  En dienstverlening aan de inwoners klinkt nog vrij abstract maar als het hebben over het onderhouden van sportfaciliteiten, het ondersteunen van inwoners bij de energietransitie, het bouwen van noodzakelijke woningen en het bijstaan van inwoners die niet zo makkelijk op eigen benen staan dan komt het al een stuk dichterbij. We zijn nog maar enkele maanden verder en we zien we onze bezorgdheid werkelijkheid worden.