Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald
Samen met de fracties PvdA en GroenLinks hebben we een voorstel ingediend om de raad ertoe te bewegen om het besluit tot verzelfstandiging van de gemeente Achtkarspelen opnieuw te bekijken.
Als ChristenUnie waren we geen voorstander van het terugdraaien van de samenwerking met Tytsjerksteradiel en vervolgens als Achtkarspelen weer zelfstandig verder te gaan. In juni van dit jaar besliste de raad in meerderheid toch voor verzelfstandiging. Dat wij als ChristenUnie tegen waren had te maken met de financiële aspecten (verzelfstandiging is structureel miljoenen duurder), de verzwakte positie van een zelfstandig Achtkarspelen op de arbeidsmarkt en het gebrek aan uitvoeringkracht van een kleine organisatie. Het kan niet anders of dit gaat ten koste van de dienstverlening aan onze inwoners. En dienstverlening aan de inwoners klinkt nog vrij abstract maar als het hebben over het onderhouden van sportfaciliteiten, het ondersteunen van inwoners bij de energietransitie, het bouwen van noodzakelijke woningen en het bijstaan van inwoners die niet zo makkelijk op eigen benen staan dan komt het al een stuk dichterbij. We zijn nog maar enkele maanden verder en we zien we onze bezorgdheid werkelijkheid worden.
- De begroting 2023 is voor alle jaren al weer negatiever dan de kadernota van enkele maanden geleden en die was al weer negatiever dan we in 2022 dachten. Een paar week geleden hebben we een presentatie gekregen van het bureau TwynstraGudde over hun plan tot ontvlechting van de samenwerking. Daarin stond ook een stap waarin we met elkaar moeten gaan nadenken over wat voor zelfstandige gemeente we willen zijn. Gelet op de financiële situatie denk ik dat we hier vrij snel klaar mee zullen zijn. We kunnen misschien wel veel willen maar daar hebben we domweg het geld niet voor. We zullen vrijwel alles op het minimum moeten zetten.
- Daarnaast hoorden ook van TwynstraGudde meerdere keren dat we in het proces veel aandacht hebben moeten voor het personeel. Het is niet zo dat het huidige personeel maar op een afstandje zit te wachten en straks voor Achtkarspelen zal kiezen. In deze gespannen arbeidsmarkt maken ze hun eigen keuzes. In hoeverre het structureel is weet ik niet maar wij kennen verhalen van medewerkers die om deze reden nu al vertrekken. Ook op dat punt wordt dus onze zorg bevestigd.
- Ook op het punt dat de verzelfstandiging de uitvoeringskracht van de organisatie verzwakt op de korte termijn zien we nu al. In de vorige raadsvergadering hebben we als ChristenUnie een motie voor versnelling van de woningbouw ingediend. Die motie haalde het niet. Eén van de argumenten van de tegenstemmers was dat er door de ontvlechting geen tijd was om meer te doen om de woningbouw te versnellen. In de begroting 2024 lezen we bij het onderdeel woningbouw hetzelfde. Dat is toch niet uit leggen aan de initiatiefnemers die al jarenlang met hun plannen bezig zijn of aan al die jongeren die al zo lang een woning willen? En dit is nog maar het begin. In het plan van aanpak voor de ontvlechting van de werkmaatschappij hebben we kunnen zien hoeveel werkgroepen er wel niet komen gaan om te ontvlechting te gaan uitvoeren en deze werkgroepen allemaal moeten worden bezet met eigen medewerkers. We kunnen op onze klompen aanvoelen waar de aandacht voor de organisatie de komende jaren naar toe gaat. De aandacht gaat naar binnen en niet naar buiten waar onze inwoners zijn.
We zijn niet alleen uiterst bezorgd maar ook enorm verbaasd. De verbazing zit er in dat een meerderheid in de gemeenteraad maar door lijkt te denderen op het pad dat is ingeslagen. Dit terwijl er steeds meer seinen op rood staan. Als feiten en omstandigheden veranderen en risico’s waarvoor is gewaarschuwd uitkomen dan is het goed om een eerder gemaakt keuze opnieuw te bekijken. Geen tunnelvisie maar een openblik blijven houden op wat de beste keuze is voor onze inwoners. We hebben daarom een motie ingediend waarin werd opgeroepen tot een heroverweging. Helaas heeft deze motie geen meerderheid behaald. We blijven dus verder gaan op een weg waar we als ChristenUnie uiterst bezorgd over zijn.
