Recht doen?
Inwoners van 21 jaar tot de AOW-leefijd met een langdurig laag inkomen en zonder uitzicht op inkomensverbetering hebben recht op een individuele inkomenstoeslag. Deze toeslag is bedoeld als extra ondersteuning. Hierdoor kan ondanks dat er maandelijks geen tot weinig budget overblijft toch gespaard worden voor benodigdheden zoals een koelkast of wasmachine.
Langdurig en laag inkomen
De gemeenteraad heeft de wettelijke bevoegdheid om te bepalen wat wordt bedoeld met ‘langdurig’ en ‘laag inkomen’. In Achtkarspelen is bepaald dat inwoners minimaal drie jaar over een inkomen lager dan 130% van de bijstandsnorm moeten beschikken. Daarnaast mag een alleenstaande niet meer dan € 7.770 aan vermogen bezitten. Voor alleenstaande ouders en gehuwden/samenwonenden geldt een bedrag van € 15.540.
Doordacht?
Tot zover lijkt de inkomenstoeslag in Achtkarspelen doordacht. Maar wat opvalt is dat inwoners ook passend vrijwilligerswerk of mantelzorg moeten verrichten. Door deze eis gaat de gemeente verder dan de eerdergenoemde wettelijke bevoegdheid. Bovendien is de inkomenstoeslag niet bedoeld voor (verdere) actvering of re-integrate. Deze voorwaarde komt bij andere Friese gemeenten dan ook niet voor.
Onderbesteding van budgetten
Uit schriftelijke vragen van de ChristenUnie-fractie blijkt dat de inkomenstoeslag in Achtkarspelen veel minder wordt aangevraagd dan het college had verwacht. Dit leidt tot een structurele onderbesteding van het budget dat de Rijksoverheid aan de gemeente uitkeert. Mogelijk spelen de gestelde voorwaarden hierbij een rol.
De ChristenUnie-fracte vindt het belangrijk dat iedereen naar vermogen bijdraagt aan de samenleving. Maar het is kwalijk dat een groep inwoners door buitenwettelijke voorwaarden geen toeslag krijgt toegewezen die bedoeld is als extra ondersteuning vanwege lastge financiële omstandigheden. Denk aan een alleenstaande ouder die partme werkt om er voor de kinderen te kunnen zijn en waarbij vrijwilligerswerk of mantelzorg om verschillende redenen niet mogelijk is.
Onrechtmatigheid
De ChristenUnie-fracte heeft grote vraagtekens bij de invulling, rechtmatigheid en het effect van de inkomenstoeslag zoals deze nu in Achtkarspelen is ingericht. Om deze reden heeft de fracte schriftelijke vervolgvragen ingediend en uiteindelijk een motie om de voorwaarden voor de inkomenstoeslag te schrappen. Zo probeert de ChristenUnie recht te doen. Helaas stemden alleen GL-PVDA voor. CDA, FNP, PVV, van Dijk, de Vries en GBA waren tegen.
