Begroting FUMO 2024
De FUMO werkt ook in onze gemeente aan een veilige en schone leefomgeving. Dat zijn zaken die voor ons als ChristenUnie belangrijk zijn. Toch hebben we als CU veel moeite met de begroting over 2023 en 2024 die door de FUMO voor zienswijzen naar de raad gestuurd zijn. Tegelijk zien we voorgestelde zienswijze die we van het college voorgelegd hebben gekregen ook niet zitten.
Eerst maar even over de begrotingen van de FUMO. De FUMO stelt in de gewijzigde begroting 2023 voor om de deelnemersbijdrage voor Achtkarspelen te verhogen met maar liefst 18%. Ze doen dat zonder blikken of blozen. Nergens in de stukken lezen we dat ze de indruk hebben dat gemeenten het financieel lastig hebben en dat een stijging van de bijdrage met 18% wel eens lastig zou kunnen zijn. Het lijkt wel of de gemeente een pinautomaat is. En daar zit voor ons de kern van het probleem. We worden door de FUMO niet in positie gebracht om een keuze te maken in het kwaliteitsniveau waarop zij onze taken willen laten uitvoeren.
Wij vinden dit een kwalijke zaak. Het is aan de gemeenteraad om kaderstellend bezig te zijn. Wij besluiten als raad, na een democratisch proces, waar we het geld aan uit geven. De raad kan besluiten meer of minder geld uit te geven aan het sociaal domein, aan wegen, aan sport of wat dan ook maar. En ook het meer of minder geld uitgeven aan uit uitvoeren van de milieutaken moet tot keuzemogelijkheden behoren. Die keuzemogelijkheid wordt ons door de FUMO structureel ontnomen. We zijn van mening dat de FUMO, binnen te wettelijke kaders en het vastgestelde VTH-beleid , uitvoeringsvarianten aan de gemeenten voor leggen moet. Dat kan dan betekenen dat in 2023 waarin de Omgevingswet geïmplementeerd moeten worden er een variant is waarbij minder tijd, en dus minder geld, wordt besteed aan de reguliere taken zodat er tijd vrij komt voor de implementatie van de Omgevingswet. Meer structurele aanpassingen vragen misschien om een aanpassing van het VTH-beleid maar ook dat moeten we niet uit de weg gaan. Het is ten slotte ons eigen beleid en daar gaan we zelf over. Dit wordt nog een keer extra belangrijk met de komst van de Omgevingswet. Dan gaan er nieuwe taken van de gemeente naar de FUMO. Tijdens de informatiecarrousel konden we al horen dat dit meer geld gaat kosten. Dat is best bijzonder; de gemeente is nog nooit op de vingers getikt dat wij deze taken niet goed uitvoeren maar de FUMO gaat het wel duurder en daarmee waarschijnlijk beter doen. Maar misschien willen we het niet beter en besteden we het geld liever aan andere dingen. Nogmaals de gemeente moet in positie worden gebracht om te kiezen.
En dan komen we bij de zienswijze zoals die door het college is opgesteld als reactie op de begrotingen van de FUMO. Dat is een wel snoeiharde zienswijze. De FUMO moet er volgens het college geen 18% extra geld krijgen bij maar moet op de nullijn. En nu kan de indruk ontstaan, op basis van mijn eerdere verhaal, dat we ons als ChristenUnie hier wel in kunnen vinden maar dat is niet het geval. De kern van mijn eerdere verhaal was namelijk niet dat de FUMO te veel vraagt voor wat ze van plan zijn om te doen maar dat ze ons niet in staat stelt om een keuze te maken over wat ze wel of niet doen. Dat is de kern van het probleem en dat benoemt de zienswijze niet. De voorgestelde zienswijze zegt eigenlijk; “FUMO voer je inhoudelijke plannen maar uit maar je krijgt er geen geld voor”. Dat vinden we toch wel onbehoorlijk. Ook de FUMO krijgt te maken met een forse stijging van de lonen en prijzen. Daar kunnen ze niets aan doen. Als de zienswijze door het bestuur van FUMO overgenomen wordt dan confronteren we de FUMO dit jaar met een onuitvoerbare begroting. Dan doen wij bij de FUMO eigenlijk hetzelfde wat we de rijksoverheid vaak verwijten; wel taken overdragen maar onvoldoende geld meegeven.
Mocht dit “fatsoenargument” niet genoeg wezen dan wil ik de coalitiepartijen, met uitzondering van het GBA, en het college vragen waarom ze afwijken voor het coalitieakkoord cq bestuursakkoord; daarin staat, op pagina 5, dat voor GR-en de nullijn geld met uitzondering van de reguliere prijsstijging? Waarom wordt dat hier niet gevolgd?